Havacılıkta Bakım:
Havacılıkta bakım, hava araçlarının güvenli ve etkili bir şekilde çalışmasını sağlamak için yapılan rutin bakım, onarım ve iyileştirme işlemlerinin tümüdür. Bu işlemler, havacılık güvenliği standartlarına uygun olarak yapılmalı ve lisanslı bakım ekipleri tarafından gerçekleştirilmelidir.
Daha yalın bir ifadeyle; uçağın üretiminden hizmetten kaldırılmasına kadar geçen süre içerisinde uçuşa elverişli bir durumda tutulabilmesi amacıyla yapılan işlemlerin tümü bakım faaliyetleri kapsamında değerlendirilir.
“Maintenance Review Board”:
Maintenance Review Board (MRB), havacılık endüstrisinde uçak bakım programlarının oluşturulması ve güncellenmesi için oluşturulmuş bir komitedir. MRB, bir uçak sisteminin kullanım ömrü boyunca gerçekleştirilmesi gereken bakım aktivitelerini ve periyotlarını belirlemek için kullanılır. Bu yöntem, uçak üreticileri tarafından belirlenen bakım gereksinimlerinin, uçak operasyonlarındaki gerçek deneyimlerle ve saha verileriyle karşılaştırılması yoluyla geliştirilir.
Maintenance Steering Guide 3, MSG-3:
Maintenance Steering Guide 3 (MSG-3), uçakların güvenli ve verimli bir şekilde işletilmesi için gereken bakım programlarının oluşturulmasında kullanılan bir yöntemdir. MSG-3, bir uçak sisteminin kullanım ömrü boyunca gerçekleştirilmesi gereken bakım aktivitelerini belirlemek için risk analizi temelli bir yaklaşımdır. MSG-3 mantığının sahibi ATA‘ dır.
“Maintenance Planning Data”:
Maintenance Planning Data (MPD), uçak bakım programının oluşturulması ve planlanması sürecinde, uçak üreticisi tarafından belirlenen bakım gereksinimlerine ve periyotlarına uygun olarak bakım aktivitelerinin yapılmasını sağlar. Bu doküman ayrıca, uçak sistemi bileşenlerinin tanımları, bakım yönergeleri, performans limitleri, arıza tespit ve onarım prosedürleri gibi teknik bilgileri de içerir.
[box type=”note” align=”aligncenter” class=”” width=””]Not: EASA Part-M konusunu ileride detaylı açıklayacağım.[/box]
NAA Approved Operator’ s Maintenance Program
NAA Approved Operator’ s Maintenance Program, havayolu işletmelerinin uçaklarının güvenli bir şekilde işletilebilmesi için gereken standartları belirler ve denetler. Havayolu işletmeleri, NAA tarafından belirlenen gereksinimleri karşılamak için uçak bakım programlarını hazırlarlar. Bu programlar, uçakların bakım sürelerini, bakım prosedürlerini, parça değişim sıklığını ve diğer bakım gereksinimlerini belirler.
Competent (National) Airworthiness Authorities Requirements (CAA):
Competent (National) Airworthiness Authorities Requirements (CAA) gereksinimleri, bir ülkenin havacılık düzenleyici otoriteleri tarafından belirlenir ve uçakların tasarımı, imalatı, bakımı, işletimi ve onayı gibi konuları kapsar. Bu gereksinimler, uçuş emniyeti, hava taşımacılığı ve diğer havacılık faaliyetlerinin güvenliği için kritik öneme sahiptir. Türkiye için CAA; SHGM’ dir.
Maintenance Review Board Report (MRBR):
Maintenance Review Board Report (MRBR), Maintenance Review Board (MRB) tarafından uçak bakım programının bir parçası olarak oluşturduğu teknik bir rapordur. Bu rapor, uçak bileşenlerinin bakım ve onarım programlarının güncellenmesi ve iyileştirilmesi için MRB tarafından önerilen değişiklikleri içerir. MRBP nin oluşturulmasında MRB sürecine, Otoriteler, imalatçılar ve operatörler de dahil olur. Tüm bu sürecin çıktısı MRBR dir.
AD (Airworthiness Directive):
AD, uçakların güvenli bir şekilde uçabilmesi için uçak üreticileri veya havacılık otoriteleri tarafından yayınlanan talimatlardır. Bu talimatlar, uçakların belirli bileşenlerinde veya sistemlerinde tespit edilen bir sorunla ilgili olabilir ve uçak bakım ekiplerinin bu sorunları çözmelerini gerektirir.
Inspection Service Bulletin (ISB):
Inspection Service Bulletin (ISB), bir uçak veya uçak bileşeninde potansiyel bir güvenlik tehdidi oluşturabilecek bir durumun tespit edilmesi durumunda, üretici tarafından yayınlanan bir bildirimdir. ISB, bakım personeli tarafından uygulanması gereken bir uçuş güvenliği prosedürünü içerebilir veya uygulamanın tavsiye edildiği durumlarda bulunabilir.
Service Information Letter (SIL):
Service Information Letter (SIL), bir uçak veya uçak bileşeni için, bakım veya operasyonel konularda üretici tarafından yayınlanan bir bilgilendirme yazısıdır. SIL, tavsiye niteliğinde olabilir veya belirli bir sorunla ilgili bakım veya değişiklik talimatlarını içerebilir.
Special OPS Requirements (Special Operations Requirements):
Special OPS Requirements (Special Operations Requirements), özel operasyonlarda kullanılmak üzere tasarlanmış havacılık operasyonları için belirlenmiş özel gereksinimleri ifade eder. Bu gereksinimler, havacılık düzenleyici kurumlar tarafından belirlenir ve arasında ETOPS, LVO, RVSM gibi spesifik operasyonlar sayılabilir.
Airworthiness Limitation Section (ALS):
Airworthiness Limitation Section (ALS), bir uçak üreticisi tarafından yayınlanan teknik bir belgedir ve uçakların havada güvenli bir şekilde kalmasını sağlamak için belirli bir sürede gerçekleştirilmesi gereken tüm bakım işlemlerini listeler. ALS, uçakların bakım programlarına dahil edilir ve belirli bir uçuş saati, uçuş sayısı veya takvim süresi sonunda yapılması gereken işlemleri belirtir. Bu belge, uçak sahipleri, bakım ekipleri ve düzenleyici otoriteler için önemli bir referans kaynağıdır ve uçakların güvenli ve uygun şekilde işletilmesini sağlar.
Operator Requirements:
Operator Requirements, bir hava taşıyıcının ve havacılık işletmelerinin, uçuş operasyonlarını gerçekleştirmek için uygun olan tüm gereksinimleri karşılaması gereken düzenlemelerdir. Bu gereksinimler, havacılık düzenleyici kurumları tarafından belirlenir ve uçuş emniyeti, işletme standartları, personel eğitimi, uçak bakımı ve diğer faktörleri kapsayabilir.
Hava taşıyıcıları ve havacılık işletmeleri, uçuş operasyonlarının güvenli ve etkin bir şekilde gerçekleştirilmesini sağlamak için tüm Operator Requirements’ ları karşılamalıdır. Bu gereksinimler, uçuş personeli, bakım personeli ve diğer havacılık çalışanları tarafından da dikkate alınmalıdır. Bu şekilde, havacılık endüstrisinde operasyonel mükemmeliyet ve güvenlik sağlanabilir.
Reliability Program:
Reliability Program, havacılık endüstrisinde kullanılan bir yönetim sistemidir ve uçakların ve bileşenlerinin güvenilirliğini artırmayı hedefler. Bu program, uçuş ekiplerinin, bakım personelinin ve diğer havacılık çalışanlarının uçaklara yönelik arızaları belirleyip önlemelerine yardımcı olur. Böylece, uçakların bakımı ve işletimi daha verimli hale gelir ve uçuş emniyeti artar.
Reliability Programı, uçuş verilerinin analizi, arıza raporları ve diğer verilerin toplanması gibi çeşitli yöntemleri içerir. Bu yöntemler kullanılarak, uçakların güvenilirliği artırılarak işletme maliyetleri azaltılır. Ayrıca, Reliability Programı, bakım programlarının geliştirilmesine yardımcı olur ve havayolu işletmelerinin uçaklarını daha verimli bir şekilde planlamasına yardımcı olur.
Vendor/OEM (Original Equipment Manufacturer) Requirements/Recommendations:
Vendor/OEM (Original Equipment Manufacturer) Requirements/Recommendations, havacılık endüstrisinde üretilen ekipmanların tasarımı, imalatı, bakımı ve onarımı için üreticiler tarafından belirlenen gereksinimler ve önerilerdir. Bu gereksinimler, üreticilerin ürünlerini doğru ve güvenli bir şekilde kullanılması için gerekli olan teknik ve işletimsel bilgileri içerir. Örneğin, bir uçak motoru üreticisi, motorun bakımı için gerekli olan süre, parça değişimi sıklığı ve diğer özellikler gibi gereksinimler ve tavsiyeler belirleyebilir.
[box type=”note” align=”aligncenter” class=”” width=””]Not: Buradaki tüm açıklamalar fikir vermesi açısından kısaca tanımlanmıştır. İleride her bir maddeyi detaylıca açıklayacağım.[/box]
Saygılarımla
